Patologia
płuc dotyczy drog oddechowych, miąższu i systemu naczyniowego.
1.
Wady wrodzone. (Nie
obowiązują na egzamin.)
2.
Zmiany w upowietrznieniu:
Pozapłucne
Niedodma
(atelectasis) znana rownież jako zapadniecie, jest utratą
objętości płuca spowodowaną nieodpowiednim
rozprężeniem
przestrzeni powietrznych. Towarzyszy temu przetaczanie nieodpowiednio
utlenowanej krwi z tętnic płucnych do
żył,
co prowadzi do zaburzenia rownowagi wentylacja-perpuzja i hipoksji.
Uwzględniają mechanizm, ktory znajduje się u
podstaw
tej zmiany lub lokalizację zapadniętych pęcherzykow, niedodmę
dzieli się na cztery kategorie:
-
resorpcyjna – gdy zaczopowanie uniemożliwia przedostawanie się
powietrza do dystlanego odcinka drog oddechowych,
znajdujące
się tam powietrze jest stopniowo wchłaniane z następowym
zapadnięciem się pęcherzykow, może być zajęte całe
płuco,
cały płat lub jeden czy więcej segmentow. Najgęstsze przyczyny
zaczopowania: czopy śluzowe lub śluzowo-ropne, czasem
zaaspirowanie
ciał obcych lub skrzep krwi, nowotwory, powiększone węzły chłonne
i tętniaki naczyniowe.
-
z ucisku – spowodowana gromadzeniem się płynu, krwi lub powietrza
w jamie opłucnej, co powoduje mechaniczne
zapadnięcie
się przylegającego płuca (zastoinowa niewydolność serca,
pneumothorax, wysokie ustawienie przepony)
-
mikroniedodma – utrata możliwości rozprężania się płuca w
następstwie: braku surfaktantu, RDS, schorzenia płuc związane z
zap.
środmiąższowym, pooperacyjna.
-
z obkurczenia – w skutek miejscowych lub uogolnionych zmian
włokniejących płuca lub opłucnej i może utrudniać rozprężanie
i
elastyczne
zwiększanie wyrzutu podczas wydechu.
Jako
skutek rozlanych chorob płuc:
a)ch.
obturacyjne (ch.drog powietrznych) charakteryzujące się
ograniczeniem przypływu powietrza w wyniku wzrastającego
oporu
wskutek częściowego lub całkowitego zaczopowania na dowolny
poziomie
dychawica
oskrzelowa (astma bronchiale)- odwracalne skurcze oskrzeli
spowodowane nadmierną reakcją
oskrzelowo-skurczową
na rożne czynniki stymulujące.
Dychawica
oskrzelowa = Astma oskrzelowa
-
najczęściej objawia się chorobami alergicznymi
-
napady utrudnionego wydechu
-
przyczyną są alergeny, często te zawarte w kurzu(uczulenie na
kurz), ale także przyczyną mogą być: zakażenia wirusowe,
niektore
leki (beta-Blokery i Aspiryna), działanie niektorych gazow (SO2,
NO, O3), stresowa
sytuacja, zły stan psychiczny,
wyczerpanie
fizyczne, zimne powietrze
Charakterystyczne
cechy morfologiczne:
-
skurcz mm. małych oskrzeli
-
obecność gęstego śluzu i treści surowiczej
-
granulocyty (przede wszystkim kwasochłonne), limfocyty, kom.
plazmatyczne, mastocyty w świetle oskrzeli
To
wszystko utrudnia głownie wydech (ale wdech także może być czasem
utrudniony).
Z
czasem dochodzi do:
*nacieku
tych samych komorek w bł. śluzowej oskrzeli i tk. łącznej
okołooskrzelowej
*przerostu
gruczołow małych oskrzeli (one najpierw nadmiernie wydzielają, a
potem ulegają przerostowi)
*przerostu
mięśniowki oskrzeli
*pogrubienia
bł. podstawnej nabłonka oskrzelowego
*rozdęcia
tk. płucnej z ogniskami niedodmy (jest to niedodma wtorna)
rozdęcie
jest to mechaniczne rozrywanie ścian pęcherzykow
Ogolnie
astmę dzielimy na dwie głowne kategorie, biorąc pod uwagę
obecność lub brak podłoża immunologicznego:
Astmę
zewnątrzpochodną cechuje epizod astmatyczny najczęściej
inicjowany przez reakcję nadwrażliwości typu I, wywoływaną
przez
ekspozycję na antygen zewnętrzny, gdzie ważna rolę odgrywają
limfocyty Th2 (dają reakcję z przeciwciałem CD 34), ktore
wydzielają
przede wszystkim interleukinę 4 i 5 wzmożone wydzielanie Ig E
przez limf.B, zwiększenie liczby mastocytow oraz
zwiększenie
liczby eozynofilow i ich aktywacja. Mastocyty z kolei od wpływem
antygenu uwalniają w bł. śluzowej rożne dalsze
chemiczne
mediatory zapalenia. Jednocześnie dochodzi do podrażnienia
receptorow n. błędnego skurczu mięśniowki oskrzeli.
Wyrożnia
się trzy typy astmy zewnątrzpochodnej: atopową, zawodową (wiele
postaci ) i alergiczną aspergilozę płucnooskrzelową.
Astmę
wewnątrzpochodną, ktorej mechanizm wyzwalający nie ma
uwarunkowania immunologicznego. W tej postaci astmy
liczne
czynniki stymulujące, ktore u zdrowych osob maja mały wpływ lub w
ogole go nie mają, wywołują skurcz oskrzeli. Do
takich
czynnikow należą aspiryna, zakażenia płuc, zwłaszcza wirusowe,
zimno, stresy i substancje drażniące, takie jak ozon i
dwutlenek
siarki. Zwykle w wywiadzie bark danych o osobniczych lub rodzinnych
objawach alergicznych, a stężenie IgE w
surowicy
jest prawidłowe.
rozedma (emphysema)
Rozedma
jest określana jako trwałe powiększenie przestrzeni powietrznej
obwodowo w stosunku do oskrzelikow końcowych,
czyli
jest ograniczona do gronka, ktoremu towarzyszy uszkodzenie ich ścian.
R.
śródmiąższowa(emphysema interstitiale) – powstaje w
następstwie rozrywania utkania płuca np. przy gwałtownym
wtłaczaniu
powietrza przy stosowaniu respiratorow, jeśli jest to nieumiejętnie
zrobione; czasami występuje u dzieci w
następstwie
gwałtownie przebiegających zapaleń – dochodzi do uszkodzenia
ścian pęcherzykow i dostawania się powietrza do
przegrod
międzypęcherzykowych.
Możliwym,
ale na szczęście bardzo rzadkim powikłaniem jest rozerwanie
opłucnej odma
R.
pęcherzykowa(e. vesiculare) – rozwija się powoli i
wiąże ze zmianami chorobowymi płuca, wyrożniamy 3 postaci:
pierwotna=samoistna=obturacyjna,
wtorna i zastępcza.
R.
p. pierwotna stanowi wyosobnioną jednostkę, ktorej podstawą jest
zaburzenie rownowagi elastyna/ alfa1-antytrypsyna
czyli
proteaza/antyproteaza.
Pod wpływem rożnorakich czynnikow może dojść do wytworzenia
nadmiernej ilości elastazy, ktora
uszkadza
płuco. Inne znowu czynniki powodują, że nie ma dostatecznej
aktywności antytrypsyny, ktora broni płuco przed
elastazą.
Elastaza jest wytwarzana i uwalniana przez neutrofile, makrofagi,
kom. żołtakowe, podobno też przez trzustkę i
niektore
bakterie. Głowną rolę w rozedmie najczęściej odgrywa elastaza
wytwarzana przez neutrofile. U palaczy zwykle
obserwujemy
spadek aktywności alfa1-antytrypsyny(oksydanty
z dymu tytoniowego i WRT uwalniane przez neutrofile ja
unieczynniają),
poza tym mają oni zwiększoną liczbę neutrofilow i makrofagow w
płucach uwalniają one elastazę, ktora nie
jest
unieczynniana przez antytrypsynę.
Morfologicznie
wyrożnia się rozedmę centralną (środkowej części zrazika),
brzeżną (okołoprzegrodowa) i zrazikową (całego
zrazika).
W
centralnej poszerzone są
środkowe i obwodowe części zrazika utworzone przez oskrzeliki
oddechowe oraz bliższe odcinki
przewodow
pęcherzykowych, a więc to, co jest bliżej głownych oskrzeli.
W
obwodowej=marginalnej=brzeżnej:
zmienione są proksymalne części zrazika a więc woreczki
pęcherzykowe i same
pęcherzyki.
Ściany pęcherzykow pękają i tworzą się takie duże „balony”.
W
zrazikowej: wszystkie te
anatomiczne struktury są zajęte.
=>zwiększa
się objętość nabłonkow, ale nie zwiększa się pojemność
oddechowa płuca, bo ściany te są niewydolne. Następuje
utrudnienie
wymiany gazowej, uciśnięcie oskrzeli. Miąższ jest blady, suchy, a
płuca są duże, puszyste (można powiedzieć, że
niemal
nie mieszczą się w klatce piersiowej). Klatka piersiowa jest
beczkowata. Prowadzi to do zespołu serca płucnego.
Rozedma
starcza odnosi się do nadmiernego rozdęcia płuc u osob
starszych w wyniku uwarunkowanych wiekiem zmian w
wewnętrznej
geometrii płuca (np. większe przewody pęcherzykowe i mniejsze
pęcherzyki). Nie ma tu wyraźnego niszczenia tk. i
lepszym
określeniem dla tych zmian byłoby starcze rozdęcie.
Rozdęcie
zatorowe odnosi się do stanu, w ktorym opluca zostaj rozdęte prze
uwięzione w nich powietrze.
Rozedma
kompensacyjna oznacza rozdęcie pęcherzykow w wyniku
utraty struktury płucnej, np. w pozostałym miąższu płuca po
chirurgicznym
usunięciu chorego płuca lub jego płata.
Rozedma
zastępcza – rozdęcie płuca w otoczeniu tkanki
zmienionej niedodmowo z rożnych przyczyn ( blizny, nacieki, zmiany
zapalne,
etc.), jako wyrownanie.
Emphysema
bullosum – gdy makroskopowo są widoczne pęcherze.
Rozedma
występuje często, ale trudno jest oszacować częstość jej
występowania, ponieważ ostateczne rozpoznanie, ktore
opiera
się na morfologii, może być ustalone tylko na podstawie sekcyjnego
badania płuca. Genezą dwoch częstych postaci
rozedmy
– środkowej części zrazika i całego zrazika – jest zaburzenie
rownowagi proteaza-antyproteaza oraz oksydacjaantyoksydacja,
ich
efekty sumują się w postaci uszkodzenia tkanki. Istnieje
jednoznaczny związek pomiędzy intensywnym
paleniem
papierosow a rozedmą, wpływ składnikow dymu tytoniowego, zwłaszcza
na rozwidlenie oskrzelikow oddechowych
powoduje
napływ neutrofilow i makrofagow, ktore wydzielają proteazy. Wzrost
aktywności proteaz zlokalizowany w środkowej
części
zrazika, łącznie z indukowanym przez palenie tytoniu uszkodzeniem
oksydacyjnym powoduje u palaczy rozedmę
centralnej
części zrazika. Rozpad tkanki jest wzmożony w następstwie
inaktywacji ochronnej antyproteazy przez aktywne rodniki
tlenowe
obecne w dymie tytoniowym. Ten schemat wyjaśnia rownież nakładanie
się wpływu palenia i niedoboru α1-
antytrypsyny
na indukowaniu poważnej choroby zamykającej drogi oddechowe. (To
zdanie dedykuje Dr G:p)
Pierwszym
objawem jest duszność, ktora systematycznie narasta, , częsta jest
utrata masy ciała, płucne testy czynnościowe
wykazuja
obniżenie FEV1 oraz
FEV1/FVC, u osob u ktorych
nie występuje zap. oskrzeli jest beczkowata klatka piersiowa i
duszność
z wyraźnie przedłużonym wydechem, hiperwentylacja, pacjent
siadając w przygarbionej pozycji stara się wycisnąć
powietrze
z płuc przy każdym wydechu. Do poźnej fazy choroby wymiana gazowa
jest odpowiednia , wartośći wysycenia krwi
gazami
prawidłowe. Ze względu na znaczna duszność i prawidłowe
utlenownai hemoglobiny pacjentow takich okreśła się jako
„rożowi
dyszący” (pink puffers).
Drugą
skrajnością są pacjenci z przewlekłym zap. oskrzeli lub
astmatycznym zap. oskrzeli, u ktorych kaszel i sapanie mogą być
pierwszymi
dolegliwościami, w wywiadzie nawracające infekcje z ropną
plwociną. Maja oni zwykle mniej nasilona duszność i
zmniejszona
wydolność oddechową, dlatego następuje zatrzymanie CO2,
niedotlenienie i często sinica, zastoinowa niewydolność
serca
i obrzęki, określamy ich jako „sini obrzęknięci” (blue
bloaters).
U
wszystkich tych pacjentow rozwinie się stopniowo wtorne nadciśnienie
płucne, wynikające z skurczu naczyń płucnych
indukowanego
hipoksją i zmniejszenia powierzchni włośniczek płucnych w wyniku
uszkodzenie pęcherzykow. Śmierć z powodu
rozedmy
jest spowodowana niewydolnością płuc z kwasicą oddechową,
hipoksją i śpiączką lub niewydolnością prawokomorową
serca
( serce płucne).
Przewlekłe
zapalenie oskrzeli jest określane na postawie objawow
klinicznych, jak obecność przewlekłego i nawracającego
kaszlu
z odksztuszaniem (utrzymujący się kolejno przez 3 miesiące
przynajmniej w ciągu 2 lat) z nadmiernym wydzielaniem
śluzu,
anatomiczna struktura rozmieszczenia obejmuje zarowno duże, jak i
małe drogi oddechowe(przewlekłe zapalenie
oskrzelikow).
Najważniejsza
przyczyna jest palenie papierosow, znaczenie mają też inne
zanieczyszczenia powietrza, takie jak dwutlenek siarki
i
dwutlenek azotu. Czynniki drażniące indukują nadmierną sekrecję
gruczołow śluzowych oskrzeli, powodują przerost gruczołow
śluzowych
i prowadzą do metaplastycznego tworzenia się wydzielniczych komorek
kubkowych w powierzchniowym nabłonku
oskrzeli.
Ponadto powodują zapalenie z naciekaniem limfocytow T CD8+,
makrofagow i neutrofilow. W przeciwieństwie do
astmy
nie ma eozynofilow.
Makroskopowo
bł. śluzowa dużych drog oddechowy jest zwykle przekrwiona i
obrzęknięta. Często pokryta jest wartą wydzieliny
śluzowej
lub śluzoworopnej. Histologiczną cechą diagnostyczną jest
powiększenie śluzowych gruczołow sekrecyjnych. Często
widać
zwiększającą się liczbę komorek kubkowych ze wspołistniejąca
utratą komorek urzęsionych. Często powstaje metaplazja
płaskonabłonkowa
z następującymi po niej zmianami dysplastycznymi. Dochodzi do
włoknienia, rozplemu tk. łącznej, więc może
dojść
rownież do obturacji. Kaszel i wytwarzane plwociny mogą trwać
nieokreślony czas bez zaburzeń wentylacji, jednak u
niektorych
pacjentow rozwija się wyraźny COPD.
Rozstrzenie
oskrzeli jest stałym rozdęciem oskrzeli i oskrzelikow
spowodowanym zniszczeniem mięśni i elastycznej tkanki
podporowej,
wynikającym lub wspołwystępującym z przewlekłymi zakażeniami
martwiczymi. Zmianami predysponującymi do
rozstrzenia
oskrzeli są zaczopowanie oskrzeli oraz stany wrodzone
(mukowiscydoza, niewydolność immunologiczna, zespoł
Kartagenera),
martwicze lub ropne zapalenie płuca.
Występują
zwykle obustronnie w dolnych płatach, zwłaszcza w płatach z
najbardziej pionowym przepływem powietrza, jeśli
przyczyna
są nowotwory lub ciała obce mogą być ograniczone do jednego
segmentu. Nasilone zmiany zwykle w obwodowych
oskrzelach
i oskrzelikach. W zaawansowanych przypadkach intensywny wysięk
zapalny oraz złuszczanie się wyścielającego
nabłonka
prowadza do powstania rozległych owrzodzeń. Włoknienie rozwija się
w bardziej przewlekłych przypadkach. W
zaawansowanych
przypadkach martwica niszczy ściany oskrzeli lub oskrzlikow i tworzy
się ropień płuca.
b)ch.
restrykcyjne charakteryzujące się zmniejszoną
podatnością płuc - ograniczenie rozprężania miąższu płucnego,
ktoremu
towarzyszy ograniczenie całkowitej pojemności płuca:
Zespół
błon szklistych - ciężka niedomoga oddechowa noworodków(IRDS)
Podstawowym zaburzeniem jest niezdolność
niedojrzałych
płuc do tworzenia odpowiedniej ilości surfaktantu, ktorego niedobor
w płucach powoduje tendencję pęcherzykow
do
zapadania się, w skutek czego niezbędny jest odpowiednio większy
wysiłek oddechowy, by z każdym wdechem otworzyć
pęcherzyki.
U noworodka szybko następuje wyczerpanie oddechowe i rozpoczyna się
uogolniona niedodma. Rozwijające się
niedotlenienie
wprowadza w ruch łańcuch zdarzeń prowadzących od uszkodzenie
nabłonka i środbłonka, a wreszcie do
tworzenia
się błon szklistych.
Ostre
uszkodzenie płuc (ALI) uważa się za wczesną fazę
ARDS, w ktorej łagodne zaburzeni funkcji oddechowej mogą stopniowo
przekształcać
się w bardziej typowy ARDS o ciężkim przebiegu klinicznym
Zespół
ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). ALI i ARDS
charakteryzują się: nagłym wystąpieniem duszności,
zmniejszeniem
ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi tętniczej (hipoksemia),
rozwojem obustronnych naciekow widocznych w
obrazie
radiologicznym płuc oraz brakiem klinicznych cech pierwotnej
lewokomorowej niewydolności serca.
Następuje
pośledzenie integralności bariery środbłonkowej, nabłonkowej lub
– najczęściej – obydwu. Ostre następstwa
uszkodzenia
błony pęcherzykowo-włośniczkowej to zwiększona przepuszczalność
naczyń krwionośnych i gromadzenie płynu w
świetle
pęcherzyka, utrata zdolności dyfuzji oraz rozsiane zaburzenia w
obrębie surfaktantu, wywołane uszkodzeniem
pneumocytow
typu II. Najogolniej można powiedzieć, że uszkodzenie płuca jest
wywołane prze zaburzenie rownowagi między
cytokinami
nasilającymi i hamującymi procesy zapalne, istotną role w
patogenezie odgrywają neutrofile.
Dwie
fazy rozwoju:
1)
zastoj krwi
pojawiają
się neutrofile
następnie
martwica nabłonka pęcherzykow płucnych
wylew
krwi do pęcherzykow
zapadanie
się ściany pęcherzykow
zakrzepica
=>
zaburzenia w krążeniu i martwica nabłonka
2)
jeśli chory wyjdzie z ciężkiej fazy pierwszej, następuje ona po
2-3 tyg.
faza
proliferacyjna: rozplem pneumocytow typu II i fibroblastow
=>
dochodzi do włoknienia środmiąższowego
Przebieg
kliniczny jest bardzo ciężki, objawy u około 85% pacjentow
rozwijają się w ciągu 72 godzin od zadziałania czynnika
uszkadzającego.
Dawniej śmiertelność sięgała 100%, obecnie 30-40%, ale w
przypadkach wywołanych posocznicą jest zwykle
wyższa.
Nawet jeżeli pacjent przeżyje może dojść do rozlanego włoknienia
środmiąższowego.
Przewlekłe
restrykcyjne choroby płuc
Idiomatyczne
włóknienie płuc (IPF) zwane też zwłokniającym
zapaleniem pęcherzykow płucnych jest schorzeniem płuc
histologicznie
charakteryzującym się rozlanym włoknieniem środmiąższowym,
ktorego następstwami w przypadkach
zaawansowanych
są ciężka hipoksemia i sinica. Choroba częściej dotyczy
mężczyzn, a około 2/3 pacjentow ma w momencie
rozpoznania
ponad 60 lat.
Początkiem
jest uszkodzenie ściany pęcherzykow płucnych o nieznanym
charakterze. Jego następstwem jest obrzęk
środmiąższowy
i gromadzenie się komorek zapalnych. Jeśli proces uszkadzający ma
umiarkowane nasilenie, dochodzi do
wycofania
się procesu chrobowego i odtworzenia prawidłowej struktury miąższu
płuca. W innych przypadkach interakcje
komorkowe
pomiędzy limfocytami, makrofagami, neutrofilami i komorkami nabłonka
pęcherzykowego prowadzą do proliferacji
fibroblastow
i postępującego włoknienia środmiąższowego. Podejrzewa się, że
ciąg zderzeń inicjują mechanizmy
immunologiczne.
Sarkoidoza
jest wieloukładową chorobą o nieznanej etiologii,
charakteryzującą się obecnością nieserowaciejących zarniniakow
w
wielu tkankach i narządach, ktore mogą jednak występować rownież
w innych schorzeniach (w pewnych typach gruźlicy, w
niektorych
zmianach grzybiczych, w kile, leiszmanozie, brucelozie, turalemii,
berylozie, ch. Leśniowskiego-Crohna, a także w
zmianach
odczynowych np. w przebiegu niektorych nowotworow) dlatego
rozpoznanie sarkoidozy jest diagnozą przez
wykluczenie.
Obustronna limfadenopatia lub obustronne zajęcie płuc (lub obie te
zmiany) widoczne w obrazie radiologicznym
klatki
piersiowej są w większości przypadkow głownymi objawami, mogą
być zajęte oskrzeliki, oskrzela, środmiąższ.
Charakterystyczną
cechą są guzki sarkoidalne, ktore występują nie tylko w płucu
(skora, nerki, inne narządy) Zajęcie oczu i skory
występuje
w 25% przypadkow i może być czasami dominującym objawem choroby.
Cechą
charakterystyczną wyłącznie dla guzkow sarkoidalnych (ktora jednak
nie występuje często) jest obecność ciałek
Schaumanna-Weissnera
(koncentryczne warstwy zasadochłonne, zawierają Fe, Ca) i tzw.
asteroidow (zawierają szczawiany
wapnia,
drobne wł. kolagenu)
-
patogeneza niejasna, prawdopodobnie związana z dysfunkcją krążących
limfocytow T i z nadmierną aktywnością limfocytow B
-
nierzadka
-
doprowadza do włoknienia płuca
-
dobrze poddaje się leczeniu kortykosteroidami, ale niektorzy chorzy
wykazują na to leczenie oporność (przyczyna nieznana)
Alergiczne
zapalenie płuc jest zapalną chorobą płuc o podłożu
immunologicznym, ktora pierwotnie dotyczy pęcherzykow i
dlatego
nazywana jest alergicznym zapaleniem pęcherzykow. Może występować
bądź jako ostra reakcja z gorączką, kaszlem,
dusznością
i ogolnoustrojowymi dolegliwościami w 4-8 godzin po ekspozycji, bądź
jako choroba przewlekła z podstępnym
początkiem,
kaszlem, dusznością, złym samopoczuciem i utratą masy ciała.
Alergiczne zapalenie płuc jest odpowiedzią
immunologiczna
na zewnętrzny antygen, ktora obejmuje reakcję nadwrażliwości
zarowno typu III (kompleks immunologiczny),
jak
i typu IV (reakcja opoźniona).
Zespoły
rozlanego krwawienia pęcherzykowego - „pierwotna”
choroba o podłożu immunologicznym, ktora występuje jako
triada
– krwioplucie, niedokrwistość i rozlane nacieczenie płucne.
Prototypem tego zaburzenie jest zespoł Goodpasture’a
charakteryzujący
się zapaleniem kłębuszkow nerkowych i krwotocznym środmiąższowym
zapaleniem płuc wskutek odkładania
się
przeciwciał przeciw antygenom wspolnym dla kłębuszkowych i
płucnych błon podstawnych będących wyrazem
nadwrażliwości
cytotoksycznej typu II. Inną odmianą tego schorzenia jest
idiomatyczna hemosyderoza płucna, ktora ma
podobny
obraz w płucach, bez towarzyszącej choroby nerkowej, ale nie
występują przeciwciała przeciw błonom podstawnym.
Zapalenie
naczyń płucnych i zarniniakowatość - ziarniniak Wegenera jest
klasyczną chorobą układową, może jednak ograniczać
się
do płuc. WG jest prototypem zaburzenia w grupie zapaleń naczyń,
znanego jako zapalenie tętnic płucnych i
zarniniakowatość.
Zmiany płucne w WG charakteryzują się połączeniem martwiczego
zapalenia naczyń ze środmiąższowym
zapaleniem
martwiczo-ziarniniakowym. W naczyniach płucnych mogą rownież
występować zapalenia wspołistniejące z
martwicą
włoknikowatą. W WG mogą występować objawy zarowno ze strony
gornych drog oddechowych jaki i objawy płucne.
Płuco
w zaburzeniach kolagenowych naczyń (toczeń układowy,
reumatoidalne zapalenie stawow, sklerodermia oraz zapalenie
skorno-mięśniowe
i wielomięśniowe) Najczęściej stwierdzaną zmianą płucną jest
zapalenie środmiąższowe, ktoremu towarzyszy
lub
się nim kończy rozlane zwłoknienie środmiąższowe.
Pylica,
azbestoza, patrz choroby środowiskowe….. :p
Patologia
przeszczepu dotyczy zarowno drog oddechowych jak i naczyń.
Podobnie jak inne przeszczepy, rownież przeszczepy
płucne
są narażone na niepowodzenie wskutek odrzucenia immunologicznego.
Zostały one podzielone na odrzuty ostre, w
ktorych
wyrożniamy 4 stopnie uszeregowane w kolejności jego nasilenia oraz
odrzuty przewlekły. Oba rodzaje wymagają oceny
zarowno
drog oddechowych jak i naczyń. Należy pamiętać, że pacjenci z
przeszczepem są prawie zawsze poddani leczeniu
immunosupresyjnemu
i w związku z tym są podatni na wiele zakażeń oportunistycznych,
ktore mogą klinicznie i
histopatologicznie
imitować odrzut.
3.
Zaburzenie w krążeniu płucnym:
zator (embolia)
zawał (infarctus)
DIC (disseminated
intravascular coagulation)
przekrwienie bierne
(hyperaemia passiva)
obrzęk (oedema)
nadciśnienie płucne
Patrz
odpowiednio inne opracowania.
4.
Zapalenia oskrzeli:
ostre
przewlekłe
Patrz
odpowiednio inne miejsca opracowania :p
5.
Zapalenie płuc
Definiujemy
jako każde zakażenie w płucu. Może objawiać się jako ostra,
gwałtownie przebiegająca choroba lub jako przewlekła
o
przedłużonym działaniu. Histologicznie obraz zapalenia płuc może
się bardzo rożnić, od włoknikowo-ropnego wysięku w
pęcherzykach
płucnych, stwierdzanego w ostrym bakteryjnym, do środmiąższowego
nacieku komorek jednojądrzastych w
wirusowym
i innych nietypowych, wreszcie do ziarniniakow i zmian jamistych
stwierdzanych w wielu przewlekłych zapaleniach
płuc.
Ostre bakteryjne zapalenie płuc może występować jako jedna z
dwoch postaci określanych anatomicznie i radiologicznie
jako
odoskrzelowe i płatowe zapalenie płuc. W zapaleniu odoskrzelowym
(bronchopneumonia) ogniska zapalenia są
rozproszone,
z reguły stwierdza się je w więcej niż jednym płacie. Wynika to
z wstępnego zakażenia oskrzeli i oskrzelikow, a
następnie
rozszerzania się go na sąsiadujące pęcherzyki. Natomiast w
płatowym zapaleniu płuc przylegające przestrzenie
powietrzne
w części bądź w całości wypełnione są jednorodnym płynem
wysiękowym, co można uwidocznić na zdjęciach
rentgenowskich
jako naciek obejmujący płat lub segment. Anatomiczny obraz pomiędzy
nimi może być jednak niekiedy zatarty
dlatego
też najlepiej dzielić zapalenia płuc na podstawie swoistego
czynnika etiologicznego lub jeżeli nie może być wyizolowany
na
podstawie sytuacji klinicznej co w istotny sposob zawęża listę
podejrzanych czynnikow patogennych dla empirycznego
zastosowania
leczenia przeciwbakteryjnego.
Środowiskowo
nabyte zapalenia płuc - Streptococcus pneumoniae,
Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis,
Staphylocosccus
ureus, Legionella pnumophila, Enterobacterie (Klebsiella pneumoniae)
i Pseudomonas.
Nierzadko
występują po zakażeniach wirusowych gornego odcinka układu
oddechowego, z nagłym początkiem, wysoką
gorączka,
dreszczami, bolem opłucnowym i wilgotnym, wytworczym, śluzowo-
ropnym kaszlem. Najczęstszą przyczyna są
infekcje
pnumokokowe zarowno jako zakażenia płatowe lub odoskrzelowe o
typowym przebiegu, ktory obejmuje 4 stadia:
przekrwienie,
zwątrobienie czerwone, zwątrobienie szare i rozejście, obecnie ze
względu na skuteczną antybiotykoterapie
praktycznie
nie spotykane. Coraz częściej stosowane są szczepionki
pneumokokowe z polisacharydow ścian komorkowych.
Haemophilus
influenzae – zap. wywołuja postaci z otoczką i bez, zagrożeni
szczegolnie pacjenci z przewlekłymi chorobami płuc
(przewlekłe
zapalenie oskrzeli, mukowiscydoza, rozstrzenie oskrzeli).
Moraxella
catharrhalis – coraz częstsza przyczyna, zwłaszcza u osob
starszych, u dzieci często prowadzi do zapalenia ucha
środkowego.
Staphylococcus
ureus – istotny czynnik wtornych, bakteryjnych zakażeń, w
zapaleniach gronkowcowych zwiększona jest
częstość
występowania powikłań, takich jak ropień i ropniak opłucnej,
wspołistniejące z zapaleniem wsierdzia jest powikłaniem
u
nadużywających lekow dożylnych.
Klebsiella
pneumoniae – najczęstsza przyczyna Gram-ujemnego zap. płuc,
często dotyczy osob niedożywionych i alkoholikow,
charakterystyczna
jest gęsta, galaretowata plwocina ponieważ Klebsiella wytwarza
obfite, lepkie polisacharydy otoczkowe, ktore
powodują
trudności w odksztuszaniu.
Psuedomonas
aeruginosa – rownie często spotykana w zakażeniach szpitalnych, u
pacjentow z neutropenią, z rozległymi
oparzeniami,
u sztucznie wentylowanych, ma właściwości wnikania do naczyń
krwionośnych w miejscu zakażenia z następowym
rozsiewem
wewnątrzpłucnym, posocznica Pseudomonas jest chorobą o
piorunującym przebiegu.
Legionella
pnumophila – zapalenia wywołanych przez nią często u osob z
predyspozycjami do chorob serca, nerek oraz chorob
immunologicznych
i hematologicznych, szczegolnie biorczy przeszczepow, często jest to
zapalenie o ciężkim przebiegu, gorączka
Pontiac
odnosi się do samoustępującego zakażenia gornych drog
oddechowych.
Środowiskowo
uwarunkowane atypowe zapalenia płuc (Mycoplasma
pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, C. psittaci, C.
trachomatis,
Coxiella burnetti, wirusy (RSV, wirus paragrypy(dzieci), grypa A i B,
adenowirus)
Przebieg
kliniczny pierwotnego atypowego zapalenie płuc jest bardzo
zrożnicowany, może naśladować ciężkie zakażenie
gornych
drog oddechowych, ktore przemija nierozpoznane lub może objawiać
się jako piorunujące, zagrażające życiu zakażenie
u
pacjentow z obniżoną odpornością immunologiczna. Bardziej typowo
ma charakter ostrego, nieswoistego schorzenia
charakteryzującego
się gorączka, bolem głowy, złym samopoczuciem, a poźniej kaszlem
z nieznacznym odksztuszaniem
plwociny.
Objawy przedmiotowe są charakterystycznie minimalne i nieodrożnialne
od zapalenia odoskrzelowego, w
Mycoplasma
można stwierdzić naciek płatowy. Obraz radiologiczny ujawnia
zwykle przejściowe, słabo odgraniczone ogniska,
głownie
w płatach dolnych. Zdefiniowanie czynnika przyczynowego jest trudne.
Morfologiczna
struktura jest podobna, proces może być jednorodnie rozproszony,
obejmować jednostronnie lub obustronnie
całe
płaty. Makroskopowo zmienione obszary są czerwono-niebieskie,
przekrwione i trzeszczące. Odczyn zapalny w większości
ograniczony
do ścian pęcherzykow, w przeciwieństwie do go bakteryjnych gdzie
nacieczone są też przestrzenie pęcherzykowe.
W
ciężkich w pełni rozwiniętych przypadkach może rozwinąć się
rozlane uszkodzenie pęcherzykow z tworzeniem się błon
szklistych.
Zapalenie
grypowe – rozpoczyna się zapaleniem błon śluzowych w
obrębie jamy nosowej, gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli. Bł.
śluzowa
jest obrzęknięta, czerwona, niekiedy z nadżerkami. Może dojść
do dużego wyniszczania nabłonka w ciężkim przebiegu,
aż
do ogołocenia bł. podstawnych – gromadzi się wtedy wysięk
włoknikowy i nazywamy to bronchitis fibrinosa
profunda. Wtedy
zwykle
dołącza się, w takim ciężkim przebiegu, zapalenie środmiąższowe
płuc.
Bł.
szkliste odkładają się przede wszystkim w przewodach
pęcherzykowych i w pęcherzykach płucnych. W odrożnieniu od
zespołu
bł. szklistych noworodkow, gdzie bł. szkliste odkładają się
przede wszystkim w oskrzelikach oddechowych i w
przewodach
pęcherzykowych, a nie w pęcherzykach.
Zapalenie
grypowe jest często powikłane infekcją bakteryjną, przede
wszystkim paciorkowcową.
Zapalenie
odrowe płuc – występuje o chorych z obniżoną
odpornością i zwykle wtedy brak jest wysypki (ciężko tę odrę
rozpoznać).
Liczne komorki olbrzymie wielopłatowe wyściełają pęcherzyki
płucne i przewody pęcherzykowe. Te wielojądrzaste
formy
powstają w wyniku fuzji kom. nabłonka. Charakterystyczne są też
obecne w tych komorkach ciała wtrętowe ( w jądrach i
w
cytoplazmie).
Inne
przyczyny zapaleń środmiąższowych:
Zapal.
śródmiąższ. – wspolne cechy morfologiczne:
-
nacieki zapalne w przegrodach pęcherzykowych i w tkance
okołooskrzelowej
-
częsta obecność wysięku białkowego w pęcherzykach ( niekiedy z
wytwarzaniem bł. szklistych)
Wewnątrzszpitalne
zapalenia płuc określamy zakażenie płucne nabyte
podczas hospitalizacji (powyżej 48h) Wywoływane
głownie
przez Gram-ujemne pałeczki należące do enterobakterii (Klebsiella,
Serratia marcescens, Escherichia coli) i
Pseudomonas
oraz penicylinooporny Staphylococcus ureus. Spektrum zapaleń
szpitalnych jest ubocznym efektem skuteczności
leczenie.
Są częste u pacjentow z poważnymi chorobami podstawowymi,
obniżeniem odporności, przedłużającą się terapią
antybiotykową
lub ze stosowanie inwazyjnych narzędzi.
Zachłystowe
zapalenia płuc wywoływane przez beztlenową florę
ustną, są zwykle zapaleniami typu
martwiejącego z
następującym
po nich piorunującym przebiegiem kliniczny i często zgonem u
pacjentow ze skłonnościami do zachłyśnięcia.
Przewlekłe
zapalenia płuc (Nocardia, Actinomyces, Ziarniniakowe:
Mycobacterium tuberculosis i nietypowe prątki)
Gruźlica
jest zakaźna przewlekłą chorobą ziarniniakową
powodowana przez Mycobacterium tuberculosis. Zwykle zajmuje płuca,
ale
może dotyczyć każdego narządu i tkanki ustroju. Ważne jest
odrożnienie zakażenia od choroby. Zakażenie oznacza
zagnieżdżenie
ogniska z bakteriami, ktore mogą, ale nie muszą powodować
klinicznie istotnego uszkodzenia tkanek – choroby.
Zakażenie
typowo prowadzi do nadwrażliwości opoźnionej, ktora może być
wykryta testem tuberkulinowym (Mantoux).
Gruźlica
pierwotna jest postacią choroby, ktora pozwija się u osoby
uprzednio nie narażonej na ekspozycje i dlatego nie
uczulonej.
Głownymi implikacjami są wywołanie nadwrażliwości i zwiększenie
oporności, ogniska bliznowacenia mogące
stanowic
schronienie dla żywych prątkow przez lata, a nawet prze całe życie
i w ten sposob będące siedliskiem reaktywacji, gdy
zostanie
upośledzona obrona gospodarza, czasami choroba bez etapu
przejściowego może przekształcić się w tzw. postępująca
gruźlicę
pierwotną. Wtorna gruźlica pojawia się u uprzednio uczulonego
gospodarza, może nastąpić krotko po gruźlicy
pierwotnej,
ale znacznie częściej rozwija się po reaktywacji uśpionych ognisk
pierwotnych.
Zapalenia
płuc w przebiegu chorób układowych (np. gośćcowe, w
przebiegu mocznicy).
Zapalenie
płuc u osób o zmniejszonej odporności (Wirus
cytomegalii, Pneumocystis carinii, Mycobacterium aviumintracellulare,
inwazyjna
aspergiloza, inwazyjna kandydiaza).
Pneumocystis
carinii – niemowlęta, zwłaszcza wcześniaki i osoby bardzo stare,
chorzy na AIDS. W przegrodach
międzypęcherzykowych
są nie tyle limfocyty, co przede wszystkim kom. plazmatyczne
zapalenie plazmatyczno-komorkowe.
W
świetle pęcherzykow obecna jest „pianka”, a w niej te
pierwotniaki.
Ropień
płuca odnosi się do ograniczonego obszaru ropnej
martwicy w obrębie miąższu płuca, w następstwie czego dochodzi
do
tworzenia
się jednej lub więcej dużych jam. Organizmy będące przyczyna
ropnia mogą być wprowadzone do płuc na rożnych
drogach:
Aspirowanie
zakażonego materiału
Aspirowanie
zakażonej treści żołądkowej
Jako
powikłanie martwiczego bakteryjnego zapalenia płuc
Zaczopowanie
oskrzeli
Septyczny
zator
Jako
wynik hematogennego rozsiewu infekcji bakteryjnej.
6.
Nowotwory.
Płuca
są bardzo częstym miejscem przerzutow nowotworow wywodzących się
z narządow znajdujących się poza klatką
piersiową.
Rownie częsty jest pierwotny rak płuca. 95% nowotworow płuca
wywodzi się z nabłonka oskrzelowego (rak
oskrzelopochodny),
pozostałe 5% to rakowiaki oskrzela, guzy z gruczołow oskrzelowych ,
mezenchymalne nowotwory złośliwe,
chłoniaki
i kilka zmian łagodnych.
Rak
oskrzelopochodny jest głowną przyczyną śmierci z
powodu nowotworow. Rokowanie w raku płuca jest bardzo
niepomyślne,
wskaźnik 5-letniego przeżycia we wszystkich stopniach zaawansowania
wynosi 14%, u pacjentow z miejscową
chorobą
45%. Wyrożnia się 4 głowne typy histologiczne, ze względu na
leczenie podzielone na 2 duże grupy raki
niedrobnokomorkowe
i drobnokomorkowe:
1.
rak niedrobnokomorkowy płuc (NCLC) (70-75%)
-
rak płaskonabłonkowy (epidermoidalny) (25-30%)
-
gruczolakorak łacznie z rakiem pęcherzykowo-oskrzelikowym (30-35%)
-
rak wielokomorkowy (10-15%)
2.
rak drobnokomorkowy płuc (SCLC) (20-25%)
3.
Struktury złożone – raki mieszane - (5-10%)
Podstawą
rozrożnienia na raki drobno i niedrobnokomorkowe jest fakt, że w
chwili rozpoznania wszystkich przypadkow rakow
drobnokomorkowych
stwierdza się przerzuty i w związku z tym nie może być rozważane
leczenie chirurgiczne. W związku z tym
najlepszą
metodą leczenie jest chemioterapia. Przeciwnie raki
niedrobnokomorkowe zwykle bardzo słabo reagują na
chemioterapię
i najlepszą metodą ich leczenia jest leczenie chirurgiczne.
Istnieje
liniowa korelacja między intensywnością ekspozycji na palenie
papierosow i pojawianiem się niepokojących zmian
nabłonkowych,
ktore rozpoczynają się jako pozornie niewinna hiperplazja komorek
podstawnych i metaplazja
płaskonabłonkowa,
ktora przechodzi w dysplazję płaskonabłonkową i raka in situ, nim
zakończy się rakiem inwazyjnym. Wśrod
głownych
podtypow histologicznych raka płuc raki płaskonabłonkowy i
drobnokomorkowy wykazują najważniejszy związek z
ekspozycją
na palenie papierosow. Inne czynniki to ekspozycja na azbest, arsen,
chrom, uran, nikiel, chlorek winylu i iperyt.
Rak
płaskonabłonkowy występuje częściej u mężczyzn, ma
tendencje do powstawanie centralnie w oskrzelach głownych z
rozprzestrzenianiem
się do węzłow chłonnych wnęki, ale rozsiew poza klatkę
piersiową stwierdza się poźniej niż w innych typach
histologicznych.
W dużych zmianach następuje martwica w części środkowej, tworząc
strukturę jamistą. Często przez wiele lat
raka
poprzedza metaplazja płaskonabłonkowa i dysplazja nabłonka
oskrzelowego, ktora przekształca się w raka
przedinwazyjnego,
a proces ten może trwać wiele lat. W tym czasie atypowe komorki
mogą być stwierdzane w rozmazach
cytologicznych.
Zmiany nowotworowe osiągają stopień zmiany objawowej kiedy masa
guza zamyka światło głownego oskrzela
powodując
często obwodową niedodmę i zakażenia jednocześnie zmiana nacieka
obwodową część płuca. Obraz histologiczny
od
wysoko dojrzałego raka płaskonabłonkowego z obecnością pereł
rogowych do postaci nisko zrożnicowanych.
Gruczolakorak
może być postacią zlokalizowaną centralnie, ale zwykle
występuje obwodowo i może wywoływać tzw.
bliznowacenie
płuc („rak w bliźnie”). Wykazuje najsłabszy związek z
paleniem papierosow. Ogolnie rośnie wolniej, tworzy
mniejsze
guzy niż inne raki, ale wykazuje tendencje do dawania odległych
przerzutow we wczesnych stadiach. Histologicznie
występują
rożne postacie – zrazikowa(tworzenie gruczołow), brodawkowata i
lita. Prawdopodobnym prekursorem jest atypowa
hiperplazja
gruczołowa. Podtypem gruczolakoraka jest rak
pęcherzykowo-oskrzelikowy, ktorego podstawową właściwością jest
rozrost
między istniejącymi strukturami i zachowanie architektoniki
pęcherzykow płucnych, może on jednak przejść w
inwazyjnego
gruczolakoraka.
Rak
wielokomorkowy wykazuje brak zrożnicowania. Komorki są duże,
anaplastyczne i zwykle mają duże pęcherzykowate jądro z
wyraźnym
jąderkiem.
Rak
drobnokomórkowy występuje ogolnie jako bladoszare,
centralnie zlokalizowane masy z naciekiem otaczającego miąższu i
wczesnym
zajęciem węzłow chłonnych wnęki i środpiersia. Martwica jest
stałym składnikiem i niekiedy jest bardzo rozległa.
Charakterystyczne
jest formowanie się (modelowanie) jąder w związku z ciasnym
ułożeniem komorek i skąpa cytoplazmą.
Nowotwory
te pochodzą z komorek neuroendokrynnych płuca i dlatego wykazują
ekspresję rożnych markerow
neuroendokrynnych
i hormonow polipeptydowych czego wynikiem mogą być zespoły
paraneoplastyczne.
Rakowiak
to dosyć częsty nowotwor w drogach oddechowych, głownie
w dużych oskrzelach, wywodzący się z
neuroendokrynnych
komorek nabłonka oskrzeli. Rozrasta się powoli bądź jako
polipowaty twor zamykający światło oskrzela lub
w
postaci okrągłej masy wpuklającej się do światła bądź jako
zgrubienie śluzowki penetrujące do ściany oskrzela i tkanki około
oskrzelowej.
Przeważnie łagodny. Niekiedy wykazuje wyższy wskaźnik mitotyczny,
występuje bardzo zrożnicowany obraz
cytologiczny
i ogniskowa martwica – cechy, ktore zaliczają go do zmian
określanych jako krakowiak atypowy, ktory cechuje
wyższa
częstość dawania przerzutow do węzłow chłonnych. Czasem może
dać zespoł rakowiaka. Typowy krakowiak, atypowy
krakowiak
i rak drobnokomorkowy tworzą pewną ciągłość wzrastającej
histologicznej agresywności i potencjalnego złośliwego
charakteru
w ramach ogolnego spektrum nowotworow endokrynnych płuca.
Wśrod
raków anaplastycznych natomiast
wyrożniamy:
drobnokomorkowego
(owsianokom.)
pośredniokom.
ta sama złośliwość
olbrzymio-/wielkokomorkowego
Nowotwory
nienabłonkowe - wyjątkowo rzadkie.
Nowotwory
mieszane - jeszcze rzadsze
Przerzuty
- częste
7.
Zmiany w opłucnej:
Złośliwy
międzybłoniak opłucnej (mezothelioma) jest rzadko
występującym nowotworem wywodzącym się z komorek
mezotelialnych,
ktory zwykle powstaje w opłucnej ściennej lub trzewnej, ale może
tez rozwija się, choć znacznie rzadziej, w
jamie
otrzewnej i worku osierdziowym. Jest związany z zawodową ekspozycją
na azbest. Złośliwe międzybłoniaki są często
poprzedzane
rozległym włoknieniem opłucnej, z tworzeniem się zgrubień. W
badaniu sekcyjnym zmienione płuco typowo
otoczone
jest grupową, białożołtawą, twardą, niekiedy galaretowatą
warstwą guza, ktora zarasta opłucną. Rzadko występują
odległe
przerzuty. Nowotwor może bezpośrednio naciekać ścianę klatki
piersiowej lub tkankę podopłucnową. Histologicznie
występują
3 postaci: nabłonkowa, mięsakowa, dwufazowa – zarowno pola
utkania mięsakowego i nabłonkowego.
Płyn
wysiękowy to obecność płynu w jamie opłucnej, ktory
może być przesiękiem(hydrothorax) –
przyczyny to niewydolność
układu
krążenia, zastoj pochodzenia sercowego(zastoinowa niewydolność
serca) lub wysiękiem charakteryzującym
się ciężarem
właściwym
większym niż 1,020 i często obecnością komorek zapalnych
wskazujących na zapalenie. Istnieją 4 zasadnicze
przyczyny
wysięku: inwazja drobnoustrojow (bezpośrednio z zakażenia płuc
lub pośrednio przez krew), nowotwor, zawał płuc i
wirusowe
zapalenie opłucnej.
Odma
patrz wcześniej
Hemothorax
to gromadzenie się pełnej krwi (w przeciwieństwie do wysięku
krwawego) w jamie opłucnej, jest powikłaniem
pęknięcia
tętniaka aorty piersiowej, w hemothorax krew krzepnie w jamie
opłucnej.
Chylothorax
jest gromadzeniem się w opłucnej chłonki, ogolna ilość płynu
może nie być duża, ale ma duże znaczenie ponieważ
wskazuje
na zamknięcie dużych naczyń chłonnych limfatycznych.
8.
Choroby górnych dróg oddechowych:
Zakażenia
ostre górnych dróg oddechowych należą do
najpowszechniejszych przypadłości u ludzi, powszechnie określane
jako
przeziębienia.
Najczęstsze
czynniki patogenne rhinoviruses oraz coronavirusy, RSV, wirusy grypy
i paragrypy, adenowirusy, enterowirusy,
czasem
paciorkowce β-hemolizujące grupy A. Czasem przeziębienia mogą być
komplikowane przez rozwoj bakteryjnego
zapalenia
ucha środkowego lub zatok. Objawom przeziębienia może towarzyszyć
ostre zapalenie gardła,
ktorego objawy zwykle
nie
są nasilone, trzeba jednak mieć na uwadze postacie z zapaleniem
migdałków ze względu na potencjalną możliwość
rozwoju
okołomigdałkowych
ropni lub popaciorkowcowego zapalenia kłębuszkow nerkowych i
ostrego zapalenia reumatycznego.
Ostre
bakteryjne zapalenie nagłośni – wywoływane przez
H.influenzae, występujące głownie u młodszych dzieci, u ktorych
jest
szczegolnie
niebezpieczne ponieważ w swoim ostrym przebiegu może prowadzić do
zamknięcia drog oddechowych i śmierci.
Ostre
zapalenie krtani powodowane jest wdychanie drażniących
czynnikow, reakcją alergiczną, a także skutkiem działania
czynnikow
prowadzących do przeziębienia. U dzieci wirus paragrypy jest
najczęstszą przyczyną zapalenia krtani, tchawicy i
oskrzeli,
znanego powszechnie jako krup. Mimo wyraźnych objawow jak wdechowy
świst krtaniowy i charczący, uporczywy
kaszel
na ogoł jest procesem samoograniczającym. W niektorych przypadkach
jednak reakcje zapalne krtani mogą zwężać drogi
oddechowe
wystarczająco, aby spowodowac niewydolność oddechową.
Rak
nosogardła bardzo rzadki, ale wyraźnie powiązany z EBV
i predyspozycjami genetycznymi o czym świadczy wysoka częstość
występowania
w Chinach.
Nowotwory
krtani
Zmiany
niezłośliwe to guzki strun
głosowych jako skutek ich przewlekłego drażnienia u
palaczy i śpiewakow oraz brodawczaki
krtani
zwykle pojedyncze u dorosłych, u dzieci często mnogie w
postaci brodawczakowatości młodzieńczej
krtani.
Rak
krtani stanowi 2% wszystkich nowotworow złośliwych.
Najczęściej występuje po 40r.ż., częściej u mężczyzn,
wyraźnie
powiązany
z paleniem papierosow, piciem alkoholu i ekspozycja na azbest. 95% to
typowe raki płaskonabłonkowe, rzadko
stwierdza
się gruczolakoraki. Zwykle rozwija się bezpośrednio na strunach
głosowych (guzy głośni) 60-75%, powyżej strun
(nagłośniowy)
25-40%, lub poniżej strun (podgłośniowy) poniżej 5%. Początkowo
są one zmianami in situ, ktore następnie stają
się
nieregularnymi zgrubieniami na powierzchni śluzowki, ktore w efekcie
mogą przekształcić się w owrzodzeni lub zmiany typu
grzybiastego.
Klinicznie objawia się przewlekła chrypką. 90% rakow krtani w
chwili rozpoznania jest ograniczonych, ponieważ
rejon
głośni ma ubogie unaczynienie limfatyczne dlatego rzadko rozsiewa
poza rejon głośni, przeciwnie część nagłośniowa.
Nowotwory
części podgłośniowej mają tendencję do klinicznego utajenia.
Możliwe leczenie chirurgiczne, radioterapia i
skojarzone,
jednak jedna trzecia chorych umiera.
Carcinoma
adenoides cysticum - cylindroma: charakterystyczny dla
ślinianek, występuje
rownież w oskrzelach, daje przerzuty,
ale
nie bardzo złośliwy np. może naciekać wokoł pnia nerwowego
Carcinoma
mucoepidermale: charakterystyczny dla ślinianek, utkanie
płaskonabłonkowe i gruczołowe, im więcej śluzu wydziela,
tym
mniej złośliwy, im mniej śluzu, tym gorzej daleko mniej złośliwy
niż typowe raki odoskrzelowe.
Prześlij komentarz